Ο νέος νόμος που ισχύει από το φορολογικό έτος 2023 (ν. 5073/2023, άρθρα 13 και 15–20) φέρνει σημαντικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο προσδιορίζεται το ελάχιστο καθαρό εισόδημα για όσους έχουν ατομική επιχείρηση. Σκοπός είναι η καταπολέμηση της υποδηλωμένης δραστηριότητας και η διασφάλιση ενός ελάχιστου φορολογητέου εισοδήματος για τους επαγγελματίες.

Ακολουθούν με απλά λόγια οι βασικές πληροφορίες που πρέπει να γνωρίζεις:

Ποιοι επηρεάζονται από το νέο τεκμαρτό ελάχιστο εισόδημα;

Όλοι όσοι έχουν ατομική επιχείρηση με εμπορική δραστηριότητα και τηρούν απλογραφικά ή διπλογραφικά βιβλία. Εξαιρούνται:

• Αγρότες.

• Όσοι αμείβονται με δελτίο παροχής υπηρεσιών σε έως 3 φυσικά ή νομικά πρόσωπα.

• Άτομα με αναπηρία άνω του 80%.

• Καφενεία σε χωριά κάτω των 500 κατοίκων.

Πώς υπολογίζεται το ελάχιστο καθαρό εισόδημα;

Ο υπολογισμός γίνεται με βάση:

• Την εμπειρία (χρόνια λειτουργίας) της επιχείρησης.

• Το μισθό του πιο ακριβοπληρωμένου υπαλλήλου (αν υπάρχει).

• Το συνολικό κόστος μισθοδοσίας (αν υπάρχει προσωπικό).

• Τον τζίρο σε σύγκριση με τον μέσο όρο του ΚΑΔ (αν ξεπερνά τον μέσο όρο του κλάδου).

Το τελικό ποσό μπορεί να μειωθεί:

• Αν υπάρχει εισόδημα από μισθωτή εργασία ή σύνταξη.

• Αν ο επιχειρηματίας είναι νέος (1η έως 5η χρονιά δραστηριότητας).

• Αν υπάρχει αναπηρία, πολυτεκνία, ή εγκατάσταση σε απομακρυσμένο νησί ή μικρό οικισμό.

Το τεκμαρτό εισόδημα μπορεί να μειωθεί;

Ναι, με τρεις τρόπους:

1. Εισόδημα από άλλη πηγή (π.χ. μισθωτή εργασία, σύνταξη) μειώνει το τεκμαρτό εισόδημα.

2. Μειώσεις λόγω ειδικών κατηγοριών (π.χ. πολύτεκνοι, ΑμεΑ, μικρά νησιά).

3. Αντικειμενικοί λόγοι (π.χ. νοσηλεία, εγκυμοσύνη, στρατός) μπορούν να οδηγήσουν σε μείωση του τεκμαρτού μέσω μαχητού τεκμηρίου με δικαιολογητικά.

Τι ισχύει με τις ζημιές;

Αν η επιχείρηση εμφανίσει ζημιά, αυτή μεταφέρεται στα επόμενα 5 έτη, αλλά δεν αλλάζει το γεγονός ότι η φορολόγηση θα γίνει στο ελάχιστο τεκμαρτό ποσό, αν είναι μεγαλύτερο.

Παραδείγματα – Ερωτήσεις & Απαντήσεις:

Παράδειγμα 1

Ερώτηση: Έχω ατομική επιχείρηση στον 3ο χρόνο λειτουργίας, χωρίς υπαλλήλους και χωρίς εισόδημα από άλλη πηγή. Ο τζίρος μου ήταν 5.000€. Θα πληρώσω φόρο και αν ναι, πόσο θα είναι το ελάχιστο εισόδημα;

Απάντηση: Ναι, θα φορολογηθείς για ελάχιστο εισόδημα 10.920€ (κατώτατο όριο για έως 6 έτη λειτουργίας). Ακόμα και αν δηλώσεις χαμηλότερα κέρδη ή ζημία, η φορολογία θα υπολογιστεί πάνω σε αυτό το ποσό.

Παράδειγμα 2

Ερώτηση: Είμαι στον 9ο χρόνο λειτουργίας, έχω έναν υπάλληλο με μικτό μισθό 12.000€ και συνολική μισθοδοσία 15.000€. Ο τζίρος μου είναι 60.000€ και ο μέσος όρος του ΚΑΔ μου είναι 55.000€. Δεν έχω άλλα εισοδήματα. Πώς θα υπολογιστεί το τεκμαρτό εισόδημα;

Απάντηση:

• Ελάχιστο λόγω τριετιών: 12.012€ (για 3η τριετία)

• Επειδή ο υπάλληλος αμείβεται με 12.000€, δεν υπάρχει διαφορά

• +1.500€ (10% μισθοδοσίας)

• +250€ (5% επί 5.000€ υπέρβασης τζίρου)

• Σύνολο τεκμαρτό εισόδημα: 13.762€

Παράδειγμα 3

Ερώτηση: Ξεκίνησα ατομική επιχείρηση το 2023 και είμαι στο 1ο έτος. Ο τζίρος μου ήταν 8.000€, δεν έχω υπαλλήλους και είμαι ταυτόχρονα μισθωτός με εισόδημα 9.000€.

Απάντηση:

• Δεν εφαρμόζεται τεκμαρτό εισόδημα για τα πρώτα 3 έτη.

• Δεν έχεις καμία υποχρέωση να καλύψεις ελάχιστο ποσό – ισχύει πλήρης απαλλαγή.

Τι να προσέξω;

• Από το 2023 και μετά, οι ατομικές επιχειρήσεις δεν μπορούν να δηλώνουν κέρδη κάτω από το τεκμαρτό όριο χωρίς να το δικαιολογούν.

• Το τεκμαρτό εισόδημα λαμβάνεται υπόψη και για επιδόματα, αποδείξεις δαπανών, και κοινωνικά κριτήρια.

Αν έχεις ατομική επιχείρηση και θέλεις βοήθεια να κατανοήσεις τι ακριβώς ισχύει για εσένα, μπορείς να επικοινωνήσεις με το λογιστικό μας γραφείο.